Çocuklarda yanık yarası
Dersim DAĞDEVİREN yazdı —
- Yanıkların neticeleri yani yanık vakalarından sonra ciltteki yaralar yanığa yol açan ısının derecesine ve nüfuz etme sürecine bağlıdır. Derinlik derecesine göre yanık birinci, ikinci veya üçüncü derece yanık olarak nitelenir.
Almanya’da her yıl 6500 çocuk hastanede tedavi görmesini gerektirecek şekilde ağır yanık yaralarına maruz kalmaktadır.
Sıcak sıvılar 50 dereceden itibaren cilde zarar vermektedir. Bir fincan sıvı bir bebeğin ya da küçük çocuğun vücudunun % 30’unu haşlamaya / yakmaya yeterlidir.
Yanık vakaları küçük yaşlarda en sık rastlanılan kaza sebeplerinden bir tanesidir. Bu kazaların % 80’i ise mutfak ve banyoda meydana gelmektedir. Ancak bahçe ve balkonda ızgara sezonun başlamasıyla birlikte bu bağlamda da vaka sayısı artmaktadır. Ateşe çok dikkat edilmelidir. Çocuklar hiçbir zaman ateşin yandığı yerde yalnız bırakılmamalıdır. Kibrit ve çakmaklar çocukların ulaşamayacağı yere konulmalıdır.
Tehlikeler ve önlemler bakımından çocukların uzanabileceği mesafeyi unutmamak gerekir. Bu mesafe çocuklar büyüdükçe daha da artmaktadır. Çocuklar mangaldan uzak tutulmalıdır.
İçinde sıcak içecek olan fincan ya da çaydanlıkları masanın kenarından oludukça ileriye/içeriye konulması gerekir. Çünkü çocuklar içinde ne olduğunu merak ettiklerinden fincan, bardak ve tabaklara ulaşmaya çalışmaktadır. Aşağıya/alta sarkan masa örtüleri ciddi bir tehlikeyi beraberinde getirmektedir. Elektrikli su ısıtıcılarını kullanırken aşağı sarkan kablolar da tehlike oluşturmaktadır. Yağ patlaması da ciddi bir tehlikedir.
Banyo suyunun çocuklar içine girmeden kontrol edilmesi önemlidir. Sıcak su akarken çocuk asla terk edilmemelidir. Musluktaki sıcak su ayarı asla sıcak pozisyonunda bırakılmamalıdır. Zira musluğu açması halinde çocuk yanabilir. Sıcak su torbaları da büyük bir tehlike oluşturmaktadır. İçinde sıcak sıvı olan kova ya da leğenler yerde bırakılmamalıdır. Çocuklar tökezleyip içine düşebilirler.
Ütü de yanık tehlikesi oluşturduğundan ütü esnasında odadan çıkarken ütünün kapanma düğmesine basılıp fişinin çekilmesi önemlidir. Sıcak kaloriferler, kalorifer boruları ve şömineler de tehlikelidir.
Yanıkların neticeleri yani yanık vakalarından sonra ciltteki yaralar yanığa yol açan ısının derecesine ve nüfuz etme sürecine bağlıdır. Cilt üç tabakadan oluşmaktadır: Üst deri, alt deri ve derialtı yağ dokusu. Derinlik derecesine göre yanık birinci, ikinci veya üçüncü derece yanık olarak nitelenir. Yangın yayılması çocuklarda şöyle hesaplanır: Çocuk parmakları dahil el yüzeyi, vücut yüzeyinin %1’ine denk gelmektedir. 1. derece yanık deri üstünde kızarmadır. Müdahale gerek olmadan 5-10 günde geçmektedir. 2. derece yanık ise A ve B kategorisine ayrılmaktadır. 2A derecesindeki yaralar yüzeyseldir. Bu yaralar su toplar ve yara dibi nemli olur. Cerrahi tedavi gerektirmemektedir. Genelde pansuman ile 2-3 hafta içinde geçer. 2B yaraları ise su toplar ve gri-beyaz renk değişimi görülür. Yara dibi genelde kurudur. Ameliyat edilmesi gereken bu yanık derecesinde iz kalma tehlikesi yüksektir. 3. derece yanığında ise tüm cilt bölümleri tahrip olmuştur. Cerrahi tedavi gerektiren bu yanıklar genelde iz bırakır.