Kitle çalışmasında eski-yeni yöntemler
Ziya ULUSOY yazdı —
- Kadroları kitlelerle yüz yüze görüşmede zayıflatan, sosyal medya ve teknik iletişim araçlarının kullanılması değil. Başka bir neden. Kitle çalışmasınında üretkenlik zayıflığının kadrolarda yol açtığı ideolojik zayıflama bu duruma yol açıyor.
Devrimci ve komünist hareketin, İşçi sınıfı ve emekçi kitleler içinde çok zayıfladığı dönem devam ediyor.
Bunun önde gelen nedeni faşizmin saldırıları olsa da, dünyada sosyalizmin yıkılmasının geniş kitleler üzerinde geleceğe doğru yolaçtığı umut kırılmasının etkisi (dünya gericilik dönemi) ve Türkiye’ye yansımasının, Kürt ulusal özgürlük mücadelesine karşı burjuvazinin onyıllardır Türk halk kitlelerinde tırmandırdığı şovenizmin etkisi rol oynayan iki başlıca diğer etken.
Fakat devrimci, komünist ve sosyalizm iddiasındaki parti ve örgütlerin kendi hataları da bunda başlıca bir rol oynadı.
Dünya’da devrimlerin yükseliş ve sosyalizm, özellikle Marksizm Leninizm’in gelişmenin yönündeki hegemonyası döneminde (devrim ve sosyalizm hegemonyası dönemi) burjuvazi, iktidar karşısında deneyim birikimiyle işçi sınıfı ve diğer emekçi kitleler içinde çalışma yöntemleri oluşmuştu. Tabii ki her ülkenin somut ulusal, toplumsal, siyasi, kültürel yapısını dikkate alarak çalışma yöntemlerini geliştirmek bu konuda yol gösteren anlayıştı.
Dünya çapında burjuvazi, bu dönemde bir bölümünü kolayca düzen içine çekerken, kararlı ve dinamik olmayı sürdürenleri ise başarısızlığa uğratmayı başarabildi. Bunda her zamanki gibi iki yöntem kullandı: Devlet terörü ve yasaklar ile prop-ajit araçlarını, ideolojik ve demagojik mücadele yöntemlerini (iletişim teknolojisinin gelişmesinin katkısıyla da) kullandı.
Şimdi buna faşist hareketleri geliştirerek, kitleler üzerindeki ideolojik-siyasi etkisini bir üst düzeye çıkarmayı deniyor. Kitlelerin bir bölümünü olası devrimci tehlikeye karşı ideolojik ve militan bağlılıkla savaştıracak düzeye çıkarmayı gerçekleştiriyor.
Burjuvazinin faşizm yönünde bu atağının elbette aynı zamanda savaş rüzgarlarını yükseltmesiyle de bağı var. Ama tartışmamız açısından önemli olan bu durumun ülkede ve dünyada devrimci ve sosyalist hareketin kitleleri kazanmada daha zorlanacağı ve çalışma yöntemlerini daha gelişkin kılması ihtiyacı.
Bilinegeldiği gibi, komünist ve devrimci hareketin kitleleri etkilemede pro-ajit araçları ile örgütlü güçlerinin kitleler içindeki faaliyeti başlıca araç ve yöntemler.
Basılı ve sözlü prop-ajit araçları; gazete, dergi, tiyatro, müzik, propagandacı ve ajitatörler vb. sayılabilir.
Son onyıllarda bunlara görsel medya araçları, tv, sosyal medya eklendi. Bunlar devrimci ve komünist hareket tarafından gecikilerek kullanıldı. Mevcut durumuyla tabii ki burjuvazi ve partilerinin araçlarıyla karşılaştırıldığında asimetrikliği çok çok fazla. Erdoğan-Bahçeli faşizminin yasakları ve cezaları ile faşist medya tekeli dikkate alındığında bu asimetriklik hesapsız hale geliyor. Yine de geliştirilmeleri önemli.Çünkü kitlelerde görsel ve sosyal medya izleme alışkanlığı yerleşmiş. Ayrıca yazılı basına göre kitlelere prop -ajit materyallerini kıyaslanamaz ölçüde hızla ulaştırma imkanı.
Bu soruna ilişkin olarak “sosyal medya aracılığıyla mı yüz yüze görüşme mi”, gerçekte hatalı bir ikilem. Çünkü kadroları kitlelerle yüz yüze görüşmede zayıflatan gerçekte sosyal medya ve teknik iletişim araçlarının kullanılması değil. Başka bir neden. Kitle çalışmasınında üretkenlik zayıflığının kadrolarda yolaçtığı ideolojik zayıflama bu duruma yol açıyor.
Burada şu sorun devreye giriyor: Kitleleri kazanmanın prop-ajit dışındaki yolları. Ajit-prop araçlarının geliştirilmesini de kapsayan ama onu aşan bu yol ve yöntemler mücadele yol ve yöntemleri.
Geçen yüzyılda Komintern’e bağlı çok sayıda partinin sayısız pratik deneyimlerinden çıkan derslerden biri kitlelerin toplumsal çıkarlarına uyumlu devrimci politikalar üzerine ajit-prop’un onları kazanmaya, bu devrimci politikalar yönünde devrimci değişime uğratmaya yetmez. Aynı zamanda kitlelerin özdeneyimleri ve seferber edileceği eylemlerle devrimci politikaların doğruluğuna inandırılmaları gerekir. Diğer ifadeyle seferber edildikleri eylemler kitleleri eğitir. Devrimci ve komünist hareket, alanların, işyerlerinin, kitlelerin somut durumuna her değişen dönem ve koşullarda uygun çalışma yol ve yöntemleri ile mücadele biçimlerinde, uygun politika ve taktiklerde başarılı olamadığı için, dünya gericilik döneminde kitleleri seferber etme ve devrimcileştirmede başarısız oldu.
Diğer etkenler bir yana, bu başarısızlığı mutlaka gidermeli ve kitlelerle kaynaşmalı, onları devrimci mücadeleye çekebilmelidir.